Τεχνική του Θεάτρου Ταρώ - Άρθρο 2ο - Η σωματικότητα των καρτών


Το Θέατρο Ταρώ έχει ως βασικό στόχο να γεφυρώσει το σωματικό/δημιουργικό θέατρο με το μαγικό κόσμο των καρτών Ταρώ. Χωρίς να υπάρχει βέβαια οποιαδήποτε πρόθεση η λέξη "μαγεία" να επηρεάσει αρνητικά τους αναγνώστες ή τους συμμετέχοντες. Δεν ασκείται κάποια μαγεία ή μαντεία, ούτε προβλέπουμε το μέλλον. Αλλά αν κάποιες φορές λειτουργούν σκηνές από αυτοσχεδιασμούς ή οι ηθοποιοί "ξεκλειδώνονται" και αφήνουν το σώμα τους να αφηγηθεί μια ιστορία, αυτές τις φορές ως θεατές παρακολουθούμε τη "μαγεία", που μπορεί με μοναδικό τρόπο να προκαλέσει το θέατρο.


Και είναι το σώμα του ηθοποιού, του performer, που αφηγείται αυτή την ιστορία. Μέσα από το παιχνίδι και τις ασκήσεις, σκοπός είναι να εξασκηθεί το σώμα και η εγρήγορση του.

Πριν αρχίσουμε τους σωματικούς αυτοσχεδιασμούς με τις κάρτες, δουλεύονται τα εφτά επίπεδα σωματικής έντασης, μια εξαιρετική άσκηση, που βοηθάει να βρούμε έναν αρχικό κώδικα ή σημείο αναφοράς, για να γίνουν και οι αυτοσχεδιασμοί με μεγαλύτερη ακρίβεια. Τα εφτά επίπεδα σωματικής έντασης (κατατονικό, χαλαρό/california, ουδέτερο, alert, melodrama, passionate, tragedy) είναι μια βασική άσκηση, που δουλεύεται σε σχολές ή εργαστήρια σωματικού θεάτρου, χωρίς να είμαι σίγουρος αν προϋπήρξε στη σχολή Lecoq στο Παρίσι και εξελίχθηκε από την ομάδα/κολλεκτίβα Complicite ή δημιουργήθηκε από την ίδια την ομάδα. Είναι μια από τις αγαπημένες και πιο αποτελεσματικές ασκήσεις, οπότε χρησιμοποιείται στο εργαστήρι του Θεάτρου Ταρώ για να υπάρχει μια γερή βάση επικοινωνίας μεταξύ του συντονιστή και των συμμετεχόντων.

Μόλις αυτός ο κώδικας έχει ισχυροποιηθεί στην ομάδα, ξεκινάμε τους αυτοσχεδιασμούς με τις κάρτες. Για παράδειγμα, την κάρτα της Πάπισσας/Υψηλής Ιέρειας (αριστερά). Πως κάθεται στην καρέκλα της; Πως γυρνάει τις σελίδες του βιβλίου; Πως κοιτάει προς τους θεατές ή προς κάποια κατεύθυνση αν κάτι της τραβήξει την προσοχή; Πως σηκώνεται; Πως περπατάει; Πως θα μίλαγε σε κάποια/ον, που την πλησιάζει; Πως θα αντιδρούσε αν ένιωθε κάποια απειλή; Ή πως θα συμπεριφέρονταν αν είχε κάποια εσωτερική ένταση ή άγχος; Και ένα βασικό κλειδί επίσης, αν η Υψηλή Ιέρεια ήταν μια σημερινή έφηβη ή μια πενηντάχρονη γυναίκα καριέρας; Ή ένας εξηντάρης χρηματιστής ή manager εταιρείας; Ποια θα ήταν η σωματικότητά τους;




Οι κάρτες λειτουργούν ως σύμβολα. Δεν είναι απαραίτητο ένας άντρας ηθοποιός να υποδυθεί μια γυναίκα επειδή η κάρτα που έβγαλε έχει μια θηλυκή φιγούρα, ή μια γυναίκα να υποδυθεί μια τρανσέξουαλ επειδή για παράδειγμα έβγαλε την κάρτα του Διαβόλου (δεξιά). Εκτός αν επιλέξουν οι ηθοποιοί να το κάνουν και τους ενδιαφέρει για τον αυτοσχεδιασμό τους. Κατά τα άλλα οι κάρτες δεν αυτοπεριορίζονται στη σεξουαλική μας ταυτότητα.

Μια ενδιαφέρουσα πληροφορία, είναι ότι οι θηλυκές με τις αρσενικές φιγούρες στη μεγάλη αρκάνα είναι ισάριθμες. Η ισότητα, δηλαδή, των δύο φύλων όπως προσδιορίστηκε πριν χίλια κάτι χρόνια στις κάρτες Ταρώ.






Κάθε κάρτα περιέχει λεπτομέρειες και χαρακτηριστικά, που ο/η εκάστοτε ηθοποιός μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα μόνο από αυτά για να προσδώσει στο χαρακτήρα, που θα προσεγγίσει στον αυτοσχεδιασμό. Όταν αναφέρομαι σε χαρακτήρα, δεν είναι απαραίτητο να παρουσιάζεται πάντα ένας ρεαλιστικός χαρακτήρας. Οι κάρτες ταρώ μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε ένα καθαρά κινησιολογικό εργαστήρι ή ακόμα και σε μια video performance ή κάποιο εικαστικό/ηχητικό installation.

Επιπλέον, όταν αρχίσει η αλληλεπίδραση των ηθοποιών, που έχουν επιλέξει ο καθένας από μία κάρτα και χωρίζονται σε ζευγάρια, τριάδες ή μεγαλύτερη ομάδα, πως εξελίσσονται οι αυτοσχεδιασμοί; Τι θα μπορούσε να προκύψει σε έναν αυτοσχεδιασμό όταν μια ηθοποιός επιλέξει για παράδειγμα την κάρτα του Κόσμου και ένας ηθοποιός την κάρτα του Αυτοκράτορα (αριστερά); Πως δρουν μεταξύ τους; Πως σωματοποιούν το χαρακτήρα, που θα υποδυθούν στον αυτοσχεδιασμό με βάση την κάρτα; Πως θα εξελίσσονταν μια σκηνή της καθημερινότητας ενός ζευγαριού; Αν είναι δύο γυναίκες, που ζουν τον έρωτά τους; Ή μια σκηνή στην καθημερινότητα του γραφείου, όπου η ηθοποιός, που θα υποδυθεί το αφεντικό έχει την κάρτα του Ήλιου και ο άντρας, που είναι ο υπάλληλος έχει την κάρτα του Αυτοκράτορα; Πως εξελίσσεται μια επαγγελματική συνάντηση σε μια ναυτιλιακή εταιρεία; Ή μια σκηνή δικαστηρίου σε υπόθεση εγκλήματος; Αν πάλι η ίδια η σκηνή γίνει χωρίς λόγο;

Όπως είναι κατανοητό, οι κάρτες και οι αυτοσχεδιασμοί, που μπορούν να γίνουν έχουν μια άπειρη δυναμική και συνδυασμούς. Επίσης, αυτοί οι ομαδικοί αυτοσχεδιασμοί με τις κάρτες Ταρώ μπορούν να εφαρμοστούν σε ομαδικές σκηνές σε ένα έργο του Τσέχωφ, του Μπρεχτ, του Σαίξπηρ, αλλά ακόμα και ενός σύγχρονου Έλληνα συγγραφέα, όπως ήταν και η περίπτωση του εργαστηρίου στη Λευκάδα, που εκτός των εισαγωγικών ασκήσεων, προσεγγίσαμε και το έργο του Γιάννη Καλαβριανού, "Αβελάρδος & Ελοϊζα".

Αλλά πριν περάσουμε στη σύνδεση θεατρικών έργων με τις κάρτες Ταρώ, τα επόμενα άρθρα θα επικεντρωθούν στις ασκήσεις και σε θέματα αυτοσχεδιασμών. Ώστε να γίνει πιο κατανοητή η δομή του εργαστηρίου.

Τέλος, σε αυτές τις ασκήσεις και τους αυτοσχεδιασμούς, κάθε ηθοποιός ή συμμετέχων πρέπει στο τέλος να αναφέρει ποια κάρτα είχε και να εξηγήσει ποιο στοιχείο ή χαρακτηριστικό του κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον και επικεντρώθηκε σε αυτό στην προσέγγισή του. Αλλά πριν, ζητείται από την υπόλοιπη ομάδα, που παρακολουθεί τον αυτοσχεδιασμό να "μαντέψει" ποια κάρτα ήταν αυτή.



Σχόλια