Απρίλιος 2016 - Η Μέρα της Μαρμότας


Ναι, το ξέρω ότι η μέρα της Μαρμότας δεν έχει καμία σχέση με τον Απρίλιο. Δεν γράφω, όμως, για να γιορτάσω την ημέρα, αλλά για να χρησιμοποιήσω την ιδέα (περίπου) της ταινίας, από όπου είναι και η παραπάνω φωτογραφία. Για όσους δεν γνωρίζουν αυτή την υπέροχη και πανέξυπνη κωμωδία, μπορείτε να βρείτε κάποιες πληροφορίες εδώ. Επίσης, η ημερομηνία γενεθλίων μου (02 Φεβρουαρίου) είναι η μέρα που επαναλαμβάνεται στη ζωή του πρωταγωνιστή. Σίγουρα δεν έχει καμία σημασία, το καταλαβαίνω, αλλά ήταν ένας λόγος ακόμα που η συγκεκριμένη ταινία, από όταν την είχα πρωτοδεί, τοποθετήθηκε στην κορυφή της λίστας των πιο αγαπημένων μου κωμωδιών. 

Επίσης, για να μην παρεξηγηθούν οι προθέσεις μου από το συγκεκριμένο άρθρο, καλό είναι να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι δεν με ενδιαφέρει να εξηγήσω συμβάντα της ζωής μου, μέσα από ταμπέλες τύπου "τύχη και πεπρωμένο", ή να τονίσω παρόμοιες εμμονές. Ή ακόμα και να τονώσω περισσότερο τον εγωϊσμό μου. Αυτό που θα προσπαθήσω να κάνω είναι να "διαλογιστώ", μιας και διανύω μια σχετικά έντονη περίοδο, και είναι απαραίτητο να συνεισφέρω σε κάποιες αλλαγές στη ζωή μου. 

Ας βυθιστώ λοιπόν... "Η μέρα της μαρμότας". Μία από τις ιδέες της ταινίας είναι ότι ο πρωταγωνιστής βιώνει σε επανάληψη την ίδια ημέρα, και ενώ στην αρχή νιώθει ότι όλο αυτό είναι εφιαλτικό, μια κατάρα, τελικά καταφέρνει να "αντιμετωπίσει" εντελώς διαφορετικά αυτή την ιδιαιτερότητα, να την εκτιμήσει και τελικά να "απελευθερωθεί". 

Κάπως έτσι, θα προσπαθήσω να "αναλύσω" κάποια τυχαία γεγονότα της ζωής μου, ξεκινώντας από ένα όνομα, Βασιλική/Βασίλης. Το όνομα της μητέρας μου, της γιαγιάς μου, του παππού μου, το δικό μου... αλλά και των πρώτων δύο βασικών μου σχέσεων και τριών λιγότερo σημαντικών σχέσεων στη δεκαετία από τα είκοσί μου μέχρι τα τριάντα. Η επανάληψη του ονόματος, για όλα αυτά τα χρόνια με είχε προβληματίσει ιδιαίτερα, είχε γίνει ιδιαίτερο αστείο μεταξύ αγαπημένων φίλων και τελικά με βοήθησε να "απαλλαχθώ" από τις εμμονές για τις σχέσεις μου. Παρατηρώντας τα λάθη που έκανα και εκτιμώντας περισσότερο και τον ίδιο τον άνθρωπο κάθε φορά και όχι απλά ένα όνομα, που επαναλαμβάνονταν στη ζωή μου.

Η σχέση που μπορεί να έχει καθένας με την οικογένειά του ή στο συγκεκριμένο παράδειγμα με τη μητέρα του, δεν γίνεται να "αφομοιωθεί" μέσα στη σχέση και να καλύψει κενά. Περισσότερο θα υποστηρίξει συγκεκριμένες εμμονές και αδιέξοδες καταστάσεις και σε καμία περίπτωση δεν θα βοηθήσει να εκτιμήσεις τον/την σύντροφό σου. Τώρα, στην περίπτωση, που και το αγόρι και η κοπέλα βλέπουν στην/ον σύντροφό τους τη μητέρα τους είτε λιγότερο είτε περισσότερο συνειδητά, αυτό μπορεί να πολυπλοκοποιήσει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, οπότε πιθανότατα θα είχαμε να κάνουμε με την ταινία "Being John Malkovich" ή "Being Your Mother" :-) παρά με τη μέρα της Μαρμότας.

Και έρχομαι στο δεύτερο όνομα. Τη βασική αφορμή, από την οποία ξεκίνησα να γράψω το συγκεκριμένο άρθρο. Το όνομα Γιώργος/Γεωργία. Είναι το όνομα του πατέρα μου, του φίλου, που με έχει επηρεάσει όσο κανείς άλλος τα τελευταία χρόνια στη μουσική και το ραδιόφωνο (μιας και είναι η βασική μου δημιουργική ενασχόληση με τη μουσική), αλλά και της τωρινής συντρόφου μου.

Και ξεκινάω με τη σχέση με τον πατέρα μου, που από την εφηβεία μέχρι και ίσως πιο πρόσφατα από όσο θα ήθελα, ήταν καθ' όλα προβληματική. Σαν να είχε συμφωνηθεί ότι σε αυτό το "συμβόλαιο συγγένειας", θα έπρεπε να νιώθω ότι δεν είμαι ικανός να δημιουργήσω ή να στηρίξω κάτι που ξεκίνησε από δική μου πρωτοβουλία. Πόσο μάλλον όταν καλούμαι να συνεχίσω την επαγγελματική διαδρομή που είχε χαράξει ο πατέρας μου τα προηγούμενα τριάντα-πέντε χρόνια που εργάστηκε, αλλά και συνεχίζει να εργάζεται.

Πριν κάποια χρόνια ήταν αρκετά έντονη η συνειδητοποίηση ότι η σχέση θύτη-θύμα κάποιες φορές είναι αμοιβαία. Και ότι και ο ίδιος ο πατέρας μου είχε πάντα την ίδια εμμονή στο ότι δεν τα κατάφερε τόσο καλά ως πατέρας και ότι "κλείστηκε" πίσω από την επαγγελματική του καταξίωση, για να μπορέσει να αντιμετωπίσει το συναίσθημα "ακαταλληλότητας" ως πατέρας, σύζυγος, γιος και όποιες άλλες υπέροχες δεσμεύσεις έχουμε από την ημέρα που γεννιόμαστε. Μου πήρε αρκετό χρόνο να κατανοήσω αυτές τις σχετικά απλές ιδέες, να τις αποδεχθώ και φυσικά να μπορέσω να διαχωρίσω τη θέση μου σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, και να πιστέψω στις δικές μου δυνατότητες, ώστε να μπορέσω να χαράξω μια δική μου προσωπική πορεία, όχι αποκλειστικά επαγγελματική και φυσικά όχι κάτω από τη σκιά, αλλά κάτω από το φως ενός ανθρώπου που επηρέασε τόσο έντονα τη ζωή μου. Και οποιεσδήποτε αυτοκαταστροφικές τάσεις "εις το όνομα του πατρός" να αντιμετωπιστούν με ψυχραιμία και αυτοπαρατήρηση.

Και για να μην ξεφύγω σε αρκετές "περιαυτολογίες", αυτό που αρχίζω να συνειδητοποιώ πιο έντονα τον τελευταίο καιρό είναι ότι όταν έχεις ανασφάλειες δεν είναι τόσο εύκολο να μπεις πιο βαθιά στα πράγματα που ασχολείσαι και αγαπάς γιατί πάντα θα νιώθεις ένα συναίσθημα "ανεπάρκειας". Και αυτό το φίλτρο ανεπάρκειας δεν βοηθάει να δεις καθαρά όλο τον κόσμο, που ανά πάσα στιγμή μπορεί να σου αποκαλυφθεί.

Και σε δεύτερη φάση έρχεται η υπέροχη λέξη "κριτική". Πως μπορείς να δεχθείς μια ουσιαστική, καλοπροαίρετη, γόνιμη κριτική, όσο έντονη και αν είναι, όταν νιώθεις ότι σου επιτίθενται ή ότι προσπαθούν να τονώσουν το συναίσθημα "ανεπάρκειας"; Εκείνη τη στιγμή, όμως, είναι σημαντικό να καταλάβει και ο άλλος που ασκεί την κριτική τα όριά σου και πότε εν τέλει αυτή η κριτική έχει νόημα και δεν μετατρέπεται σε μια αυτιστική σχέση. Δηλαδή και το άτομο που θα ασκήσει την κριτική δεν  θα πρέπει να "εφησυχάζεται" στον ρόλο του κριτή και θα πρέπει να καταλάβει ότι απευθύνεται σε έναν άλλον άνθρωπο και όχι στον ιδανικό του "κλώνο". Αλλιώς θα γινόμασταν όλοι "Βασιλιάδες της Μοναξιάς" μας.

Και σε αυτό το σημείο, ας αφήσω να αναδυθούν οι ιδέες για τον φίλο Γιώργο. Μια ιδιαίτερη σχέση με βασικό στοιχείο τη μουσική. Ένας άνθρωπος, που σέβομαι απεριόριστα το προσωπικό του ταξίδι στον κόσμο της μουσικής, ένα ταξίδι που απεικονίζεται σε πρώτη φάση και από το μέγεθος και την ποιότητα κυρίως της δισκοθήκης του. Μια δισκοθήκη που ο Steve Wynn (με τον οποίο ο Γιώργος έχει φιλική σχέση) την αναφέρει ως μουσείο. Σε αυτό το "μουσείο" έχουμε περάσει πολλές ώρες ακρόασης και συζήτησης γύρω από τη μουσική. Και είναι ο άνθρωπος που έχει κριτικάρει όσο κανείς άλλος τη δική μου ενασχόληση με τη μουσική. Τα τέσσερα χρόνια του poplie, το live soundtrack της Αλίκης, αλλά και το soundtrack του Φάουστ, στο οποίο επιλέγει σχεδόν από την αρχή τη μουσική επένδυση. Και ενώ η έντονη κριτική του έχει δημιουργήσει τις περισσότερες φορές ένα έδαφος γόνιμο δικής μου προσωπικής αναζήτησης, ειδικά τον τελευταίο καιρό ένιωσα ότι υπερέβει τα όρια της δικής μου ανοχής. Και για να είναι γόνιμη αυτή η συνύπαρξη χρειάζεται να αντιμετωπίσω διαφορετικά την "κριτική" και τον ίδιο τον άνθρωπο. Ειδάλως, πάλι θα είναι μια σχέση επαναλαμβανόμενων ρόλων, κάτι που προσωπικά δεν με ενδιαφέρει καθόλου.


Όσον αφορά τη σχέση με τη σύντροφό μου, η δική της έντονη παρέμβαση έχει να κάνει με τις δικές της απαιτήσεις μέσα από τη σχέση μας. Και γω βρίσκομαι μετά από όλα αυτά τα χρόνια σε θέση να καταλάβω το πόσο εύθραυστες ήταν οι ισορροπίες στη συνύπαρξη με τις συντρόφους μου, που με το παραμικρό, άνοιγε μια πόρτα εξόδου από δίπλα και ο προσωπικός μου κλόουν με χαιρετούσε με υποχθόνιο χαμόγελο.

Καταδυόμενος μέσα στο προσωπικό μου INLAND EMPIRE, η αυτοπαρατήρηση  με βοήθησε να συνειδητοποιήσω το πόσο με έλκυε το "άλλο", αυτό που δεν έχω και πάντα θα το αναζητούσα ξεχνώντας τον άνθρωπο που έχω δίπλα μου, και ο οποίος είναι πιο σημαντικός. Και, ναι, κάποιος θα πει, ότι εγώ πρέπει να αλλάξω, να αποδεχθώ τα λάθη μου και να δέχομαι την οποιαδήποτε κριτική. Αλλά και εδώ όταν ο άλλος καταλαβαίνει ότι δέχεσαι την κριτική, δεν θα πρέπει αυτό να γίνει "status" της σχέσης. Για να είναι γόνιμη μια σχέση θα πρέπει να υπάρχουν ισορροπίες και οι ρόλοι του καθενός, ναι, μεν να υπάρχουν αν αυτό βοηθάει, αλλά είμαστε άνθρωποι και όχι ρόλοι. Και η τελειότητα με την ανθρωπότητα δεν είναι ταυτόσημες έννοιες... νομίζω... Με άλλα λόγια, ότι θεωρούμε εμείς αυτονόητο, δεν ισχύει το ίδιο και για τον άνθρωπό σου. Αν αυτός πρέπει να κάνει μια συγκεκριμένη πορεία για να κατανοήσει το δικό σου αυτονόητο, όσο γελοίο και αν είναι, θα πρέπει να την κάνει για να κατανοήσει. Αλλιώς ας δημιουργήσουμε στα εργαστήρια τους κλώνους μας.

Χωρίς τάσεις υπεκφυγής γράφτηκε ίσως ένα από τα πιο προσωπικά μου άρθρα. Ή μια ακόμα φανταστική ιστορία. Γιατί πέρα από τη δύναμη των εικόνων ή του κινηματογράφου, ή ακόμα και την έντονη σχέση μας με τη μουσική, είναι οι ιστορίες που μας αρέσει να ακούμε, και μέσα από αυτές να ανακαλύψουμε κάτι από τον πραγματικό ή φανταστικό μας κόσμο. Και με αφορμή τη Μέρα της Μαρμότας σκέφτηκα να πω μια ιστορία. Για να βρω την άκρη του νήματος ή το πετράδι στο βυθό που έψαχνα.

Στο επανειδείν!

Σχόλια