ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (Μέρος 10ο), του Νίκου Τριανταφυλλόπουλου

 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΟΙΝΟΥ (συνέχεια)

64. Ερώτηση: Ο ενθουσιασμός είναι ένα καλό κίνητρο σε αυτό το εσωτερικό μας ταξίδι; Επίσης, γιατί το μυαλό μπορεί να είναι υπηρέτης ή αφεντικό; 

Δεν είναι χρήσιμο να ενθουσιαζόμαστε. Ο ενθουσιασμός μπορεί να φέρει και γρήγορη απογοήτευση, γιατί η αλλαγή ίσως είναι εύκολη, ίσως όμως και δύσκολη.  Ότι σπέρνουμε τώρα, αυτήν ακριβώς τη στιγμή, το θερίζουμε αργότερα, και θερίζουμε τώρα, ότι έχουμε σπείρει στο μυαλό μας όλο  το παρελθόν μέχρι σήμερα. Τα πάντα είναι στο μυαλό μας. Αν λάβουμε θλιβερά νέα, δια μέσου του μυαλού μας θα νιώσουμε θλιμμένοι, το ίδιο και αν λάβουμε χαρμόσυνα νέα, θα βιώσουμε χαρά. Το μυαλό μας επιτρέπει να νιώσουμε, όμως η αληθινή πηγή είναι μέσα στον καθένα μας. Το μυαλό μεγαλοποιεί γεγονότα ή θάβει κάποια άλλα. Ένα άσχημο γεγονός μπορεί να διαλύσει κάποιο άτομο, και το ίδιο γεγονός να αφήσει εντελώς ανεπηρέαστο κάποιο άλλο άτομο. Είναι το μυαλό που παίζει τα παιχνίδια του και δεν μπορούμε να το ελέγξουμε. Μπορεί ασταμάτητα, να προτρέχει και να αντιφάσκει: κάποιος να είναι απόλυτα υγιής και να πιστεύει πως είναι βαριά άρρωστος, κάποιος να είναι πλούσιος και να νομίζει πως είναι ζητιάνος. Το μυαλό έτσι μπορεί και εξαπλώνει την τυραννία του. Πασχίζει να μας κυριεύσει και να μας κρατήσει δέσμιους στον λαβύρινθό του. Όμως αν το κρατήσουμε ως υπηρέτη μας, είναι το ισχυρότερο εργαλείο που μπορούμε να έχουμε. Αν γίνει αφεντικό μας, βιώνουμε τη χειρότερη φυλακή. 

65. Eρώτηση: Το μυαλό είναι που φιλτράρει τα ερεθίσματα; 

 Όταν φιλτράρουμε κάτι με το μυαλό μας, το αποτέλεσμα είναι να καταγραφεί ως κάτι δικό μας, κάτι εγωϊστικό. Όταν φιλτράρουμε κάτι με το είναι μας, με τον εαυτό μας, τότε το βιώνουμε ατομικά. Τότε εμβαθύνεται, γίνεται σημείο αναφοράς, αποκτάμε επίγνωση. Οι σχέσεις είναι λεπτές, το μυαλό μπορεί να μας μπερδέψει και πάλι, αλλά είναι ο φόβος της επίγνωσης, είναι ο φόβος πως το μυαλό θα χάσει την εξουσία, θα χάσει την ικανότητα να μας καταδυναστεύει. Όταν πάρει όμως τη θέση που του αναλογεί, τη θέση του υπηρέτη, οι αναλαμπές που νιώθουμε θα γιγαντωθούν και θα γίνουν ένα τεράστιο φως, ασύλληπτα μεγάλο, και το μυαλό όπως το ξέραμε θα είναι ανίκανο πια να σκεπάσει αυτό το φως.   

66. Ερώτηση: Αν το φίλτρο, δηλαδή το μυαλό, δεν είναι καθαρό, τι πρόκειται να επικρατήσει μέσα μας; 

Ο εσωτερικός κόσμος, είναι μπερδεμένος και χαοτικός. Η προβολή του, ο εξωτερικός κόσμος, είναι επίσης μπερδεμένος και χαοτικός. Αυτοί που καταλαβαίνουν το μηχανισμό και κινούν τα νήματα, αρχηγοί, σκοτεινές δυνάμεις, κράτη, παρακράτη, θρησκείες, και λοιπά, όποιο όνομα και να βάλεις δεν έχει καμία σημασία, χρησιμοποιούν τα διαθέσιμα μέσα για να επιβάλουν άλλες περιορισμένες "σκεπτομορφές", που κάνουν τον εσωτερικό κόσμο να επηρρεάζεται και να γίνεται ακόμη πιο χαοτικός και η προβολή του το ίδιο. Είναι ένας φαύλος κύκλος. Αυτός ο κύκλος θα σπάσει μόνο με την προσωπική ανάπτυξη του καθενός. Ίσως και με τη βοήθεια της τεχνολογίας. 

Αν για ένα μήνα οι οθόνες παίζουν μόνο χαρμόσυνες ειδήσεις, αληθινά όμορφα γεγονότα, θα αλλάξει η μίζερη εικόνα ή όχι; Και υπάρχει αυτή η δυνατότητα πλέον, αλλά κολλάει στην πλεονεξία για πλούτο και εξουσία των λίγων. Γυρνάμε ξανά στο ίδιο σημείο, στην εσωτερική ανάπτυξη. Αν υποθέσουμε ότι έχουμε ένα κουμπί και το πατούσαμε και όλοι οι άνθρωποι γίνονταν ταυτόχρονα αλτρουιστές, θα βρίσκαμε νομίζεις κάποιους να εκμεταλλεύονται τους υπόλοιπους; Η απάντηση είναι όχι, γιατί πια δεν θα έχουμε καμία ανάγκη να συντηρούμε άχρηστα αφελή σενάρια του τύπου "η χώρα σου" και "η χώρα μου", "ο πλούτος σου" και "ο πλούτος μου".  Όλη αυτή η πραγματικότητα είναι μια δημιουργημένη σκοτεινή "σκεπτομορφή". Το αστείο είναι πως αυτό το κουμπί, υπάρχει ήδη, δεν χρειάζεται να το ανακαλύψουμε, είναι μέσα στον καθένα μας, μας περιμένει  καρτερικά. 

67. Ερώτηση: Πως μπορούμε να έχουμε απαιτήσεις από τους εαυτούς μας και τους γύρω μας, όταν όλα τα ερεθίσματα που βιώνουμε είναι άσχημα; 

Με τη σωστή θέαση, τα ανάλογα σωστά επακόλουθα ριζώνουν και μεγαλώνουν. Αφού κατά βάθος ο εαυτός μας είναι "Ένα" και στην πραγματικότητα της ύπαρξής μας  είμαστε ανόθευτη ευλογία, η διάθεση της εμπειρίας στις τέσσερις δονήσεις του πόνου, της ευχαρίστησης της αδιαφορίας και του φόβου, δεν μπορεί παρά να είναι μια επιφανειακή διευθέτηση, που έχει δημιουργηθεί από τη μηχανική συσσώρευση ενός περιορισμένου κομματιού που είναι το "Εγώ" μας. Πίσω από αυτό, κάτι άλλο υπάρχει σε εμάς, κάτι βαθύτερο, απέραντο, αληθινό το οποίο αντλεί χαρά αμερόληπτα, σε όλες τις εμπειρίες. Είναι εκείνη η απέραντη χαρά που μυστικά, αθόρυβα, στηρίζει όλες τις επιφανειακές λειτουργίες του μυαλού και έχει τη συμπαντική ικανότητα  να είναι συνέχεια εκεί, και να δίνει δύναμη για σωστή αντίδραση, απέναντι σε κάθε είδους οδύνη, δοκιμασία, δυσκολία. Αυτό που θέλουμε να λέμε "Εαυτός" και που στην ουσία είναι απομίμηση του εαυτού, ένα μασκαρεμένο "Εγώ", είναι μόνο μια τρεμάμενη ακτίνα φωτός στην επιφάνεια. Η βαθιά συνείδηση επωφελείται από όλες τις επιφανειακές εικόνες για να ενδυναμώσει το άτομο, να του δώσει κίνητρο να συνεχίσει, να του δώσει να καταλάβει πως η ζωή είναι μάθηση και ταυτόχρονα να προστατεύσει το άτομο με ένα ευαίσθητο κάλυμα ώστε να το προστατεύσει από τις επαφές με τον έξω κόσμο. Λαμβάνει τις επαφές, και τις αφομοιώνει με τις αξίες ενός έντιμου παρατηρητή, διδάσκει, κατέχει και δημιουργεί εμπειρίες. Από τα βάθη, επιστρέφει τις εμπειρίες στην επιφάνεια με τη μορφή χαρακτήρα, δύναμης, γνώσης, παρόρμησης. Όμως αυτές οι ρίζες είναι κάτι μυστήριο για εμάς, γιατί πάντοτε το μυαλό κινείται σαν τρέμουλο στην επιφάνεια και όσο δεν το τιθασεύουμε τόσο αυτό κινείται και ξεχνάει την επαφή του με τον εαυτό. 

68. Ερώτηση: μπορούμε να μιλήσουμε λίγο πιο διεξοδικά για τις τέσσερις δονήσεις, ευχαρίστηση, πόνος, αδιαφορία, φόβος; 

Η ελάττωση και εξαφάνιση των τεσσάρων δονήσεων "ευχαρίστηση, πόνος, αδιαφορία,φόβος" είναι δυνατή αφού μιλάμε για παροδικές καταστάσεις. Για την παγκόσμια ψυχή, όλες οι καταστάσεις και οι επαφές με τον έξω κόσμο μεταφέρουν κομμάτι του "Ένα". Και αν χάνουμε την ισορροπία μας, με το να μας κυριεύουν φαινομενικά άσχημα πράγματα, είναι γιατί δεν αναζητάμε την πηγή σε αυτού του είδους τις επαφές, αλλά κοιτάζουμε τον τρόπο με τον οποίο όλα αυτά επηρρεάζουν τις δικές μας επιθυμίες ή τους ατομικούς μας φόβους, τους περιορισμούς των ιδεών και των "πρέπει". Έτσι μένουμε μόνο στην επιφανειακή εξήγηση των ατελών και παροδικών  δονήσεων, ταϊζοντας την τυφλή μας ανικανότητα να ζυγίσουμε την αλήθεια που υπάρχει και περικλείεται στα φαινόμενα που μας παρουσιάζονται. 

Αν μπορούσαμε να σβήσουμε ολοκληρωτικά τις νευρώσεις μας, θα ήταν δυνατό να πιούμε από το νέκταρ της αιθέριας γεύσης, από τον καρπό της ύπαρξης, όπως και αν αυτή η ύπαρξη παρουσιάζεται στα μάτια μας. Λαμβάνουμε τη συμπαντική τέρψη δια μέσου της τέχνης, της ποίησης, της φιλοσοφίας, όμως από την άλλη, εξαρτημένοι, επιστρέφουμε σε αποκρουστικές εικόνες που συντηρούν τα "Εγώ" μας. Η πλήρης απελευθέρωση έρχεται, όταν υπάρχει παραπλήσια απελευθέρωση σε όλες τις εκφράσεις της ζωής μας, συμπαντική-θεϊκή αίσθηση, συμπαντική-θεϊκή προσέγγιση γνώσης, συμπαντική-θεϊκή αποσύνδεση από ψευτο-γεγονότα, ακόμη και συμπάθεια για τις νευρώσεις μας και τις συναισθηματικές μας αστάθειες.   

Στην ουσία, η δυσαρέσκεια που βιώνουμε, είναι η αποτυχία της συνείδησης να ανταποκριθεί στην πρόκληση της ύπαρξης, και ως αποτέλεσμα έρχεται η συρρίκνωση και ο περιορισμός. Η ρίζα της δυσαρέσκειας είναι αυτή η ανισότητα δεκτικότητας και κατοχής λόγω των αυτοπεριορισμών που επιβάλλουν τα διάφορα "Εγώ". Ο περιορισμός της δυσαρέσκειας έρχεται πρώτα με την κατανόηση όλων των προκλήσεων της ύπαρξης. Με την επιμονή και τη διάρκεια έρχεται η κατάκτηση και διατήρηση μιας σχετικής ισορροπίας, η οποία δύναται να εκφραστεί ως αδιαφορία για όλα τα ερεθίσματα (επαφές) ή χαρά για όλα τα ερεθίσματα. Σε αυτό το επίπεδο, αναζητούμε ένα γερό θεμέλιο, την ανόθευτη ευλογία που θα υποκαταστήσει την εγωκεντρική θέαση της δόνησης ευχαρίστηση-πόνος- αδιαφορία-φόβος.   

69. Ερώτηση: Όμως το μυαλό μου είναι αργό, μου παίρνει πολύ καιρό να κατανοήσω αυτές τις έννοιες και χάνομαι στον χρόνο. Πως μπορώ να επισπεύσω διαδικασίες για καλύτερα αποτελέσματα; 

Μια άλλη παγίδα υπάρχει σε αυτό που αναφέραμε ότι ζούμε σε σχέση με τους άλλους: Όταν κοιτάζουμε τον εαυτό μας, με αυτόν τον τρόπο, άμεσα χωρίς χρονοτριβή, αντιλαμβανόμαστε πως μπορούμε να πάμε βαθύτερα. Όμως το βαθύτερα δεν πρέπει να είναι σε σύγκριση. Πάντοτε μετράμε και συγκρίνουμε. Όταν πω ότι το μυαλό μου είναι ρηχό, αργό, περιορισμένο και δεν μπορεί να κάνει όλα αυτά που λέμε είναι γιατί το έχω συγκρίνει με το δικό σου μυαλό, που το βρίσκω λαμπρότερο, γρηγορότερο, ευλύγιστο. Έτσι έχουμε μια δικαιολογία έτοιμη. Όταν πάντοτε συγκρίνω τον εαυτό μου σε σχέση με εσένα, τότε απορρίπτω ότι είμαι ο εαυτός μου. Δημιουργώ μια ψευδαίσθηση. Έχω μια ακόμη δικαιολογία έτοιμη. Αυτές οι δικαιολογίες είναι τροχοπέδη στην ανάπτυξη, είναι δικαιολογίες για τεμπελιά. Όταν έχω καταλάβει ότι η σύγκριση οποιασδήποτε μορφής δημιουργεί  επιπλέον ψευδαίσθηση και δυσαρέσκεια (όπως ακριβώς όταν χρονοτριβώ δια μέσου αναλύσεων περί εαυτού, αργών βημάτων κλπ) όταν πιστοποιώ τον εαυτό μου σε σύγκριση με κάτι άλλο έξω από εμένα, έναν άγιο ή μια “ανώτερη ιδεολογία”, όταν καταλάβω ότι όλες αυτές οι διαδικασίες φέρνουν αντιπαλότητα και διαμάχη μέσα μου, όταν τα δω όλα αυτά, τότε, τα απορρίπτω, τα αφήνω μακριά μου, δεν ανακατεύομαι, δεν με αγγίζουν. 

Ένας μαθητής ταξιδεύει από τη μία άκρη της Ιαπωνίας, στην άλλη άκρη για να συναντήσει ένα φημισμένο δάσκαλο πολεμικών τεχνών. Μόλις φτάνει, ζητάει ακρόαση από τον Sensei (δάσκαλο). 

- Τι επιθυμείς από εμένα; ρωτάει ο δάσκαλος. 

- Θέλω να γίνω μαθητής σας και να γίνω ο καλύτερος "καρατέκα" στη χώρα. Πόσο καιρό πρέπει να μαθητεύσω; 

- Τουλάχιστον δέκα χρόνια, απαντάει ο δάσκαλος. 

- Δέκα χρόνια είναι πολύς καιρός. Αν εργαζόμουν κάθε μέρα, διπλάσιο χρόνο από ότι οι άλλοι μαθητές; 

- Είκοσι χρόνια, του λέει ο δάσκαλος. 

- Είκοσι χρόνια!!! Και αν εξασκούμε μέρα και νύχτα, με όλες μου τις δυνάμεις; 

- Τριάντα χρόνια, λέει ο δάσκαλος. 

- Μα πως γίνεται, κάθε που λέω ότι θα εργαστώ σκληρότερα, να μου λέτε ότι χρειάζομαι παραπάνω χρόνια; ρωτάει ο μαθητής αναστατωμένος. 

- Η απάντηση είναι απλή, λέει ο δάσκαλος, όταν έχεις ένα μάτι καρφωμένο στον προορισμό σου, περισσεύει μόνο ένα μάτι για να βλέπεις τον δρόμο. 

Ταρατατζούμ, πρρρρρρρρρρρρρρ, κρρρρρρρρ, πιπ πιπ πιπ. 

Κλαπ κλαπ κλαπ κλαπ κλαπ πρρρρρρρρρρρρρρρρρρ 

(μουσική και ήχος από χειροκροτήματα και πορδές)

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ